Pierogi, pierożki, chociaż tak bardzo kojarzą się nam z Polską, każdy kraj ma swoją wersję ciasta z nadzieniem. W Argentynie, bo stąd pochodzą oryginalne empanadas, jedną z bardziej popularnych wersji jest ta z regionu Mendozy, czyli mendocinas. Nadzienie można się nam wydać nieco nieoczywiste, wszak idzie doń wołowina, słodkie rodzynki, kwaśne oliwki i ugotowane na twardo jajko. Ale wierzcie mi, to nadzienie doskonałe, łączące w sobie idealny balans smaków, słony, lekko słodki, odrobinkę kwaśny, genialnie przyprawiony. Dla tych, którzy wolą bardziej przystępne smaki, wystarczy pominąć składniki takie jak oliwki, rodzynki i ewentualnie jajko. Taka “czysta” wersja też jest świetna.
Ciekawostką jest fakt, że empanadas są popularne w całym regionie hiszpańskojęzycznym, również w samej Hiszpanii. Tam jednak pierożki są nazywane empanadillas, a empanadas to rodzaj “ciasta” przełożonego nadzieniem, krojonego finalnie na trójkąty lub prostokątny. Hiszpańskie nadzienie to też najczęściej tuńczyk z dodatkami. Ot, takie różnice kulturowe.
Empanadas to najczęściej przysmak smażony na głębokim tłuszczu i tak też możecie uczynić z poniższym przepisem, ale równie dobrze możecie pierożki po prostu upiec. Będzie trochę lżej, a nie mniej smacznie.
Pierożki możecie również jednorazowo zrobić z większej porcji i po prostu je zamrozić. Takie zamrożone i odpieczone empanady smakują jak świeże.
Przygotowanie pierożków od zera nie jest trudne, a może stanowić doskonałą imprezową przekąskę. Ponoć najtrudniejszy etap to formowanie brzegów empanadas :-) W piekarniach czy sklepach każde nadzienie wyróżnia się innym uformowaniem rantów. Ja postawiłam na pomoc widelca (o tym przeczytacie w poniżej) i klasyczną “falę” ;-) I to wcale nie takie trudne!
Z czym podawać pierożki? Oczywiście z salsami. Ja najbardziej lubię odświeżającą salsę na bazie kwaśnej śmietany, soku z limonki, posiekanej świeżej kolendry i odrobiny soli. Świetnie pasuje również argentyński sos chimichurri.
Składniki na ok. 20-25 sztuk:
Składniki na ciasto:
- 500 g mąki pszennej
- 1 łyżeczka soli
- 75 g masła
- 1 żółtko
- ok. 200-250 ml ciepłego mleka
Składniki na nadzienie:
- 400 g mielonego mięsa wołowego
- 1 większa cebula
- ok. 50 g masła
- 1 łyżeczka ostrej lub słodkiej wędzonej papryki
- 1 łyżeczka chilli w proszku – jeżeli nie lubicie pikantnych dań, można pominąć lub dodać mniej
- 1 łyżeczka oregano
- 1 łyżeczka mielonego kuminu (kminu rzymskiego)
- pół łyżeczki cynamonu
- garść posiekanego szczypiorku
- garść posiekanych zielonych oliwek
- 2 łyżki rodzynek
- 1 ugotowane na twardo jajko
- sól i pieprz do smaku
Dodatkowo:
- 2 jajka
Wykonanie:
Wykonanie ciasta:
Do większej miski wsyp mąkę i wymieszaj ją z solą. Dodaj pokrojone w mniejsze kawałki masło i zagnieć. Następnie dodaj żółtko i powoli dolewaj lekko podgrzane mleko. Zagniataj ciasto – w zależności od użytej mąki, ciasto będzie potrzebowało mniej lub więcej płynu. Zagnieć ładną i nielepiącą się kulę, owiń ją folią spożywczą i włóż do lodówki na minimum godzinę. Możesz zostawić ją też na całą noc. Ciasto wyciągnij z lodówki na ok. 15 minut przed wałkowaniem.
Wykonanie nadzienia:
W międzyczasie przygotuj nadzienie. Przygotuj wszystkie przyprawy (razem z solą i pieprzem) i dodaj je do mięsa. Porządnie zagnieć, aby wołowina przeszła wszystkimi aromatami. Cebulę drobno posiekaj, tak samo jak szczypiorek i oliwki. Jeżeli używasz dużych rodzynek, również je posiekaj. Jeżeli małych, nie ma takiej potrzeby. Ugotuj jajko na twardo i również go posiekaj.
Na patelni powoli rozgrzej masło i dodaj cebulę. Smaż aż stanie się szklista i delikatnie przyrumieniona, ale nie przypalona. Wówczas dodaj mięso i smaż kilka minut aż stanie się całkowicie usmażona. Wtedy zdejmij z ognia i delikatnie ostudź.
Do ostudzonego nadzienia dodaj posiekany szczypiorek, oliwki, rodzynki, ugotowane jajko. Wymieszaj i spróbuj. Dopraw ewentualnie solą i pieprzem.
Składanie empanadas:
Piekarnik nagrzej do 180 stopni. Blachy do pieczenia wyłóż papierem.
Schłodzone ciasto rozwiń z folii i rozwałkuj na podsypanej mąką stolnicy na grubość ok. 2 mm (ciasto możesz podzielić na pół, będzie łatwiej). Wycinaj kółka o średnicy ok. 10 cm, używając do tego celu np. miseczki. Ciasto wykończ do samego końca.
Dodatkowe jajko rozbij i oddziel na białko i żółtko. Wymieszaj w osobnych miseczkach.
Na każde kółko nakładaj dużą łyżkę farszu, ranty delikatnie smaruj rozkłutym białkiem (naturalny klej) i składaj na pół. Delikatnie zaciskaj aż brzegi dobrze się połączą. Następnie możesz dowolnie uformować brzegi, tak by ładnie wyglądały. Jedną z najprostszych metod jest potraktowanie rantów ząbkami widelca i nadanie im ładnego wyglądu. Gotowe pierożki przekładaj na blachy wyłożone papierem do pieczenia. Za pomocą pędzelka smaruj wierzchy empanadas rozkłutym żółtkiem.
Tak przygotowane empanadas włóż do pieca i piecz ok. 25 minut aż pierożki ładnie się upieką i zezłocą.
Podawaj na gorąco lub delikatnie przestudzone. Najlepiej smakują tego samego dnia, ale na kolejny można je odgrzać. Podawaj je z salsami, np. śmietaną wymieszaną z sokiem z limonki, posiekaną świeżą kolendrą i odrobiną soli.